Aktualności

Nietypowe kiszonki

Proces kiszenia jest powszechnym sposobem konserwowania i przechowywania żywności. Kiszone ogórki znamy wszyscy, a gdyby tak wypróbować ukisić inne warzywa i owoce? Polecamy - bo są naprawdę rewelacyjne smakowo i przede wszystkim bardzo zdrowe.

Podstawą dobrej kiszonki jest solanka, czyli roztwór soli – 1 l wody (niechlorowanej) z dodatkiem łyżki soli. Sól ułatwia fermentację, ponieważ hamuje namnażanie się szkodliwych bakterii, a nie przeszkadza bakteriom kwasu mlekowego. Jest dobrym konserwantem i pobudza wydzielanie soków przez warzywa.

Do kiszenia nadają się zdrowe, świeże warzywa i owoce. Można użyć: ogórków, buraków, kapusty, fasoli, marchewki, rzodkiewek, pomidorów (zielonych i czerwonych), kalarepy, cebuli, czosnku i innych, a z owoców: jabłek, pigw, żurawiny, ananasów, pomarańczy, brzoskwiń, śliwek, gruszek i innych. Można też trochę poeksperymentować.

Jako dodatki wzmacniające smak można dodać: koper, angielskie ziele, liść laurowy, czosnek, cebulę, jałowiec, cynamon, sproszkowaną paprykę, pieprz, anyż, estragon, cząber, rozmaryn i inne zioła.

Kilka zasad udanego kiszenia:

• Najlepsza jest sól kamienna, morska lub himalajska, niejodowana, bez substancji antyzbrylających;

• Używamy naczyń szklanych, plastikowych lub glinianych – nie metalowych.

• Produkty układamy ciasno i tak, by wszystko było przykryte zalewą.

• Do naczynia można włożyć spodek dociążony kamieniem, by zapewnić lepsze warunki beztlenowe.

• Używamy wody pozbawionej chloru – może być kranówka, ale przegotowana i odstana (kilka godzin).

Czas kiszenia: 2-21 dni w zależności od preferencji smakowych.

Młoda kapusta z bakaliami

Składniki: ok. 1 kg młodej kapusty, 100 g orzechów włoskich (wcześniej moczonych kilka godzin), 100 g rodzynek, 1 łyżka miodu, 2 kubki solanki.

Wykonanie: kapustę poszatkować, orzechy podzielić na mniejsze kawałki. Wszystkie składniki połączyć i umieścić w słoiku, lekko ubić. Solankę wymieszać z miodem i zalać przygotowaną w słoiku kapustę. Odstawić na 7-9 dni.

Kiszone zielone pomidory

Składniki: ok. 0,5 kg zielonych pomidorów, korzeń chrzanu, (ok. 4 cm), 1 główka czosnku przekrojona na pół, 2 gałązki kopru (baldachimy), 1 kawałek liścia chrzanu, 1 listek laurowy, solanka (1 l wody + łyżka soli), 2 łyżeczki pieprzu cytrynowego.

Wykonanie: pomidory, czosnek i pozostałe przyprawy umieścić w słoiku, tak by ściśle do siebie przylegały. Zagotować wodę, dodać sól i pieprz, po lekkim ostygnięciu zalać pomidory. Zakręcić słoik i odstawić w chłodne i ciemne miejsce na ok. 4 tygodnie.

Kiszona zielona fasolka szparagowa

Składniki: 1 kg zielonej fasolki szparagowej, 1 mały pęczek zielonej pietruszki, 2 gałązki melisy cytrynowej, 2 łyżeczki pieprzu kolorowego w ziarnach, 3 ziarenka ziela angielskiego, 1 liść laurowy, 3 łyżki oleju rzepakowego

+ solanka.

Wykonanie: fasolkę, zioła w całości i przyprawy umieścić w słoiku. Zalać solanką. Na końcu dodać olej. Zakręcić słoik i odstawić w chłodne miejsce. Powinna być gotowa po kilku dniach.

Kiszone nitki cukinii

Składniki: 2 cukinie, 1 liść laurowy, 2 duże ząbki czosnku, 1 łyżka ulubionych ziół, 1 ziarenko ziela angielskiego, pół łyżeczki pieprzu mielonego, solanka.

Wykonanie: cukinie pokroić na cienkie słupki. Warzywa wraz z przyprawami umieścić w naczyniu i delikatnie docisnąć. Zalać wystudzoną solanką, odstawić w ciemne i chłodne miejsce. Gotowe po 2-3 dniach. Jeśli się „przekisi” można użyć jej do zupy.

Kiszone śliwki

Składniki: ok.1 kg śliwek, 5 goździków, pół łyżeczki kardamonu, solanka, 1 łyżka cukru.

Wykonanie: śliwki przekroić na pół i usunąć pestki. Owoce ciasno ułożyć w słoiku, dodając goździki. Zagotować solankę z kardamonem Gdy ostygnie zalać owoce, aby je przykryła. Lekko zakręcić słoik, aby gaz mógł się ulatniać i odstawić na 4-5 dni, a potem, mocno dokręcić wieczko i przenieść w chłodne miejsce. Gotowe po ok. 10-14 dniach.

Kiszone jabłka

Składniki: 1 kg twardych jabłek, 1 łyżka rodzynek, kilka ziaren pieprzu, 1 liść wiśni, kilka goździków, 2-3 ziarna jałowca, kilka ziarenek ziela angielskiego, solanka.

Wykonanie: jabłka umyć i przekroić na połówki. Układać owoce jak najciaśniej w słoiku. Dodać przyprawy i zalać solanką. Zakręć słoik i zostawić na 2-3 dni w temperaturze pokojowej. Następnie przenieść do piwnicy lub innego chłodnego miejsca.

Kiszonka nie może być wystawiona na działanie słońca.

źródło: kalendarzrolnika.pl

czytaj więcej

Leśne dary

Dzikie maliny i jeżyny są bardziej aromatyczne niż ich ogrodowe wersje. Mają także swoich zagorzałych zwolenników.

- Maliny i jeżyny znajdziemy od lipca do końca sierpnia. Najlepiej smakują zaraz po zerwaniu. Rewelacyjnie pachną i smakują. Nie należy ich długo przechowywać, bo tracą walory estetyczne i smakowe. W porównaniu do ogródkowych są niestety trochę mniejsze - przypominają Lasy Państwowe.

Maliny i jeżyny to niezwykle popularne owoce o działaniu leczniczym, przez co są one częstym składnikiem syropów wzmacniających, jak i tych stosowanych podczas przeziębienia. Owoce te doskonale wspierają odporność, jak i poprawiają wygląd skóry. Co ważne, posiadają też znaczną ilość błonnika pokarmowego, który wspomaga odchudzanie oraz prawidłowe działanie jelit

Maliny charakteryzują się większymi wartościami odżywczymi. Powszechnie wykorzystuje się jako owoce o działaniu rozgrzewającym i podnoszącym odporność organizmu. Stanowią bowiem źródło witaminy C, antocyjanów, garbników. Ponadto w owocach znajdują się takie minerały jak: potas, magnez, żelazo. Maliny to owoce znane przede wszystkim jako środek napotny i przeciwgorączkowy.

Jeżyny w swym składzie zawierają cenne antyoksydanty, witaminę A i witaminę E oraz potas, wapń i fosfor.

Jak się przygotować na owocobranie? Lasy Państwowe zalecają przede wszystkim, abyśmy przyszli do lasu w starych ubraniach, gdyż wszystkie owoce leśne dość łatwo zgnieść, ale najbardziej brudzą jagody. Palce są dosłownie granatowe, także każde dotknięcie bluzki czy spodni kończy się plamą. Warto także założyć długie spodnie – szczególnie przy zbieraniu jeżyn długie spodnie ochronią przed kolcami czy kleszczami.

Leśnicy przypominają, że na owcach malin i jeżyn znajdują się drobnoustroje. Ich spożycie może grozić bólem brzucha, wymiotami i biegunką. Dlatego przed zjedzeniem należy je dokładnie opłukać wodą.

źródło: kalendarzrolnika.pl

czytaj więcej

Jeżyny

Z greckiej mitologii wiadomo, że aby móc stosunkowo niepodzielnie panować nad Ziemią, Zeus musiał wejść w konflikt z rodem Tytanów, dziećmi boga nieba Uranosa i bogini ziemi Gai. Po zażartej walce udało mu się w końcu strącić przeciwników do Tartaru. Zanim tak się jednak stało, Zeus dotkliwie ich poranił. Wiadomo, że mocno krwawili, a krople krwi pokonanych gęsto spadały na ziemię. Właśnie z nich, jak głosi legenda, wyrosły kolczaste krzaki jeżyn.

Jak było naprawdę – nie wiadomo, ale ważne jest to, że można z tych owoców przyrządzać wiele pyszności, choć najcudniejsze są prosto z krzaka, zebrane nad brzegami rzek czy na skraju lasu. Faktem jest, że jeżyny należą do najstarszych znanych nam roślin. Ich owoce znaleziono w wykopaliskach pochodzących z czasów prehistorycznych. Od dawna też fascynowała ludzi niezwykła witalność tej rośliny. Pęd jeżyny zakorzenia się natychmiast, gdy tylko dotknie ziemi. W średniowieczu wierzono, że przejście pod łukiem zakorzenionej z obydwu stron jeżyny, w określonych dniach i o odpowiedniej porze, nie tylko cudownie uzdrawia chorych, ale również zwalnia bydło od rzuconego na nie złego czaru. Uważano także, że człowiek uzbrojony w gałązkę jeżyny ma moc rozpoznawania duchów i czarownic. Z urodzaju jeżyn wróżono, czy zima będzie mroźna i śnieżna.

Mimo że jeżyny znane były w Europie od dawna, to jednak ich nie hodowano. Kto chciał spróbować tych owoców, szedł do lasu i po prostu je zbierał. Niektórzy obsadzali jeżynami plantacje winorośli i to wystarczyło.

Dopiero w XVIII w. zainteresowali się tą naszą rośliną – bowiem jeżyna jest rdzenną Europejką – Amerykanie. Na początku XIX w. dotarły do Europy pierwsze ogrodowe odmiany jeżyny, wyhodowane w Stanach Zjednoczonych. A tak naprawdę, to do statusu rośliny hodowlanej, awansowały dopiero na początku naszego wieku. Ostatnio nastąpił jednak przełom, wyhodowano znaną już i u nas wspaniałą odmianę, pozbawiającą jeżynę jednej z największych jej wad, mianowicie jeżynę bez kolców. Łatwo zauważyć, że jednocześnie i nazwa „jeż-yna” jest słusznie uzasadniona kolcami tej rośliny.

Choć nie była hodowana, tylko łatwo dostępna, uchodziła za jedno z ulubionych lekarstw medycyny ludowej. Obecnie stosuje się ją przy różnych schorzeniach żołądka, przeciw biegunce oraz dla lepszego trawienia, jako środek zwiększający odporność na grypę i przeziębienia oraz wzmacniający chorych i słabych. Herbatkę z młodych liści podaje się również przy schorzeniach żołądka i jelit, stanach zapalnych dróg oddechowych oraz jako płukankę przy stanach zapalnych jamy ustnej i gardła. Słowem, jeżyna ma prawie same zalety, jedynie jej zbiór w stanie dzikim, chociaż mniej pracochłonny niż w przypadku jagód, jest nieco utrudniony. Korzystając ze swoich kolców, roślina skutecznie broni dostępu do owoców, czepiając się odzieży, ale też, niestety, skóry. Kto jednak z całego serca zapragnie, np. placka z jeżynami, ten nie zważając na nic, zaopatrzy się w grube, niekrępujące ruchów ubrania, gumowe buty i rękawice i ruszy z łubianką lub koszyczkiem po czarne runo...

źródło: kalendarzrolnika.pl

czytaj więcej

Jagody, fasola, kurki ... Gazeta Lubuska 11.8.23

Artykuł z galerią zdjęć tutaj. 

czytaj więcej

Sierpień na ryneczku

Sierpień to kolejny letni miesiąc, a jednocześnie szczyt sezonu owocowo-warzywnego. Wszystko jest pyszne, aromatyczne i kuszące. Na ryneczku przy Jerzego pojawiają się kolejne apetyczne produkty. Jeśli kierujesz się sezonową filozofią w kuchni sprawdź jakie warzywa i owoce warto kupować w sierpniu

Hity warzywne sierpnia

Dynia – sezon na dynie trwa od sierpnia do listopada. Jest warzywem bogatym w witaminy – C, D, B1, B2, PP oraz składniki mineralne. Zawiera także sporą dawkę kwasu foliowego i  beta-karotenu. Dynię możesz smażyć, gotować, piec i marynować. Z jej miąższu przygotujesz pyszną zupę. Oprócz miąższu w kuchni popularne są pestki z dyni, które także obfitują w liczne składniki – żelazo, magnez, miedź i potas.

Skorzonera – korzenie skorzonery zbiera się od sierpnia do listopada. Skorzonera znana jest także pod nazwą wężymord i czarny korzeń. Warzywo to zawiera cenne składniki – potas, magnez, sód, żelazo, karoten, wapń i witaminy: E, B1, B2, i C. Skorzonera w smaku przypomina szparagi, możesz przygotować ją w piekarniku, grillować czy smażyć. Skorzonera to trochę zapomniane warzywo, które teraz wraca do łask.

Karczochy – w Polsce zbierane od sierpnia do października. Karczochy są źródłem witamin PP, C i z grupy B oraz karotenu, żelaza, sodu, potasu. Zawierają błonnik. Jadalną częścią tego warzywa są główki kwiatostanów po usunięciu stwardniałych łusek okrywy. Możesz je gotować, smażyć i piec.

Brukiew – zbierana jest od sierpnia do listopada. Dawniej składnik codziennej kuchni polskiej, dziś po latach zapomnienia wraca. Warzywo to cechuje zawartość sporej ilości składników odżywczych. Brukiew jest bogata w witaminy z grupy B, witaminę C, A i K, a do tego wiele składników mineralnych: wapnia, fosforu, sodu, magnezu miedzi i żelaza. Znajdziesz w niej także sporo błonnika, beta-karotenu i substancje antyrakowe. Brukiew możesz jeść na surowo, piec, gotować, dusić i kisić. Przygotujesz z niej zupę, surówki czy zapiekanki.

W dalszym ciągu dostępne są także warzywa, które zaczęły pojawiać się już w lipcu, a nawet czerwcu – pomidory, papryka, patisony, cukinia, bakłażan, kukurydza, bób, szpinak i kalafior.

Owoce sierpnia

Aronia – owoce aronii dojrzewają w sierpniu. Aronia należy do roślin leczniczych ze względu na dużą zawartość antocyjanów, witamin: C, E, PP i  z grupy B oraz soli mineralnych: potas, wapń, magnez, żelazo. Surowe owoce są dość cierpkie, dlatego rzadko spożywa je się w takiej postaci, częściej jako: dżemy, konfitury, soki i nalewki.

Czarny bez – bardzo popularna roślina, występuje na obszarze całego kraju, rośnie dziko, ale jest także uprawiana. Kwiaty zbiera się od maja do czerwca, natomiast owoce od sierpnia do października. Nie mogą być spożywane na surowo. Można z nich przygotować – dżemy, konfitury, syropy, soki, nalewki i wina. Czarny bez ma silne właściwości antyoksydacyjne, antywirusowe i antybakteryjne. Dlatego często wykorzystywany jest jako środek wzmacniający odporność.

Dzika róża – w zależności od odmiany owoce zbiera się od sierpnia nawet do października. W kuchni wykorzystywana do sporządzania: konfitur, dżemów, syropów, soków, nalewek i win. Owoce dzikiej róży to bomba witaminowa – sporo witaminy C oraz A, B1, B2, E, K.

Mirabelka – można je spotkać już w lipcu, a dostępne są do września. W zależności od odmiany mogą mieć różny kolor od jasnożółtego do czerwonego. Często jadane na surowo. Możesz wykorzystać je także do przygotowania dżemów, konfitur, soków i kompotów. Owoce te są świetnym dodatkiem do deserów, ciast, nalewek oraz wódki.

Jabłka – w przypadku tych owoców sezon rozpoczyna się już w lipcu, a kończy nawet w listopadzie, w zależności od gatunku, a jest ich naprawdę sporo - papierówka, malinówka, lobo, złota reneta… Najczęściej jadane na surowo, gotowane lub pieczone. Mają bardzo szerokie kulinarne zastosowanie: ciasta, desery, sałatki, surówki oraz jako dodatek do dań głównych. Z jabłek można przygotować popularny ostatnio cydr.

Na ryneczku spotkasz jeszcze sporo innych sezonowych pyszności – agrest, brzoskwinie, jagody, jeżyny, maliny i porzeczki.

Zapraszamy w poniedziałki, środy, piątki i soboty!

czytaj więcej